53. kafli - Um bardaga.
Hringr jarl ok Aðils, bróðir hans, bjuggu her sinn ok fóru þegar um nóttina suðr á heiðina. En er ljóst var, þá sá varðmenn þeira Þórólfs, hvar herrinn fór. Var þá blásinn herblástr, ok herklæddust menn, tóku síðan at fylkja liðinu ok höfðu tvær fylkingar. Réð Álfgeirr jarl fyrir annarri fylking, ok var merki borit fyrir honum. Var í þeiri fylking lið þat, er honum hafði fylgt, ok svá þat lið, er þar hafði til safnazt ór heruðum. Var þat miklu fleira lið en þat, er þeim Þórólfi fylgði.
Þórólfr var svá búinn, at hann hafði skjöld víðan ok þykkvan, hjálm á höfði allsterkan, gyrðr sverði því, er hann kallaði Lang, mikit vápn ok gott. Kesju hafði hann í hendi. Fjöðrin var tveggja álna löng ok sleginn fram broddr ferstrendr, en upp var fjöðrin breið, falrinn bæði langr ok digr, skaftit var eigi hæra en taka mátti hendi til fals ok furðuliga digrt. Járnteinn var í falnum ok skaftit allt járnvafit. Þau spjót váru kölluð brynþvarar.
Egill hafði inn sama búnað sem Þórólfr. Hann var gyrðr sverði því, er hann kallaði Naðr. Þat sverð hafði hann fengit á Kúrlandi. Var þat it bezta vápn. Hvárrgi þeira hafði brynju.
Þeir settu merki upp, ok bar þat Þorfiðr strangi. Allt lið þeira hafði norræna skjöldu ok allan norrænan herbúnað. í þeiri fylking váru allir norrænir menn, þeir er þar váru. Fylkðu þeir Þórólfr nær skóginum, en Álfgeirs fylking fór með ánni.
Aðils jarl ok þeir bræðr sá þat, at þeir myndi ekki koma þeim Þórólfi á óvart. Þá tóku þeir at fylkja sínu liði. Gerðu þeir ok tvær fylkingar ok höfðu tvau merki. Fylkði Aðils móti Álfgeiri jarli, en Hringr móti víkingum. Síðan tókst þar orrosta. Gengu hvárirtveggju vel fram.
Aðils jarl sótti hart fram, þar til er Álfgeirr lét undan sígast, en Aðils menn sóttu þá hálfu djarfligar. Var þá ok eigi lengi, áðr en Álfgeirr flýði, ok er þat frá honum at segja, at hann reið undan suðr á heiðina ok sveit manna með honum. Reið hann, þar til er hann kom nær borg þeiri, er konungr sat.
Þá mælti jarlinn: “Ekki ætla ek oss fara til borgarinnar. Vér fengum mikit orðaskak næst, er vér kómum til konungs, þá er vér höfðum farit ósigr fyrir Óláfi konungi, ok ekki mun honum þykkja batnat hafa várr kostr í þessi ferð. Mun nú ekki þurfa at ætla til sæmða, þar sem hann er.”
Síðan reið hann suðr á landit, ok er frá hans ferð þat at segja, at hann reið dag ok nótt, þar til er þeir kómu vestr á Jarlsnes. Fekk jarl sér þar far suðr um sæ ok kom fram á Vallandi. Þar átti hann kyn hálft. Kom hann aldregi síðan til Englands.
Aðils rak fyrst flóttann ok eigi langt, áðr hann snýr aftr ok þar til, er orrostan var, ok veitti þá atgöngu.
En er Þórólfr sá þat, sneri hann í móti jarli ok bað þangat bera merkit, bað menn sína fylgjast vel ok standa þykkt. “Þokum at skóginum,” sagði hann, “ok látum hann hlífa á bak oss, svá at þeir megi eigi öllum megum at oss ganga.”
Þeir gerðu svá, fylgðu fram skóginum. Varð þá hörð orrosta. Sótti Egill móti Aðísli, ok áttust þeir við hörð skipti. Liðsmunr var allmikill, ok þó fell meir lið þeira Aðils.
Þórólfr gerðist þá svá óðr, at hann kastaði skildinum á bak sér, en tók spjótit tveim höndum. Hljóp hann þá fram ok hjó eða lagði til beggja handa. Stukku menn þá frá tveggja vegna, en hann drap marga. Ruddi hann svá stíginn fram at merki jarlsins Hrings, ok helzt þá ekki við honum. Hann drap þann mann, er bar merki Hrings jarls, ok hjó niðr merkisstöngina. Síðan lagði hann spjótinu fyrir brjóst jarlinum í gegnum brynjuna ok búkinn, svá at út gekk um herðarnar, ok hóf hann upp á kesjunni yfir höfuð sér ok skaut niðr spjótshalanum í jörðina, en jarlinn sæfðist á spjótinu, ok sá þat allir, bæði hans menn ok svá hans óvinir. Síðan brá Þórólfr “sverðinu, ok hjó hann þá til beggja handa. Sóttu þá ok at hans menn. Fellu þá mjök Bretar ok Skotar, en sumir snerust á flótta.
En er Aðils jarl sá fall bróður síns ok mannfall mikit af liði hans, en sumir flýðu, en hann þóttist hart niðr koma, þá sneri hann á flótta ok rann til skógarins. Hann flýði í skóginn ok hans sveit. Tók þá at flýja lið þat, er þeim hafði fylgt. Gerðist þá mannfall mikit af flóttamönnum, ok dreifðist þá flóttinn víða um heiðina. Aðils jarl hafði niðr drepit merki sínu, ok vissi þá engi, hvárt hann fór eða aðrir menn. Tók þá brátt at myrkva af nótt, en þeir Þórólfr ok Egill sneru aftr til herbúða sinna, ok þá jafnskjótt kom þar Aðalsteinn konungr með allan her sinn ok slógu þá landtjöldum sínum ok bjuggust um.
Litlu síðar kom Óláfr konungr með sinn her. Tjölduðu þeir ok bjuggust um, þar sem þeira menn höfðu tjaldat. Var Óláfi konungi þá sagt, at fallnir váru þeir báðir jarlar hans, Hringr ok Aðils, ok mikill fjölði annarra manna hans.