85. kafli - Andlát Egils Skalla-Grímssonar.

Egill Skalla-Grímsson varð maðr gamall, en í elli hans gerðist hann þungfærr, ok glapnaði honum bæði heyrn ok sýn. Hann gerðist ok fótstirðr. Egill var þá at Mosfelli með Grími ok Þórdísi.

Þat var einn dag, er Egill gekk úti með vegg ok drap fæti ok fell.

Konur nökkurar sá þat ok hlógu at ok mæltu: “Farinn ertu nú, Egill, með öllu, er þú fellr einn saman.”

Þá segir Grímr bóndi: “Miðr hæddu konur at okkr, þá er vit várum yngri.”

Þá kvað Egill:

Vals hefk váfur helsis.
Váfallr em ek skalla.
Blautr erum bergis fótar
borr, en hlust es þorrin.

Egill varð með öllu sjónlauss.

Þat var einnhvern dag, er veðr var kalt um vetrinn, at Egill fór til elds at verma sik. Matseljan ræddi um, at þat var undr mikit, slíkr maðr sem Egill hafði verit, at hann skyldi liggja fyrir fótum þeim, svá at þær mætti eigi vinna verk sín.

“Ver þú vil við,” segir Egill, “þótt ek bökumst við eldinn, ok mýkjumst vér við um rúmin.”

“Statt þú upp,” segir hon, “ok gakk til rúms þíns ok lát oss vinna verk vár.”

Egill stóð upp ok gekk til rúms síns ok kvað:

Hvarfak blindr of branda,
biðk eirar Syn geira,
þann berk harm á hvarma
hnitvöllum mér, sitja,
es jarðgöfugr orðum,
orð mín konungr forðum
hafði gramr at gamni,
Geirhamðis mik framði.

Þat var enn eitt sinn, er Egill gekk til elds at verma sik, þá spurði maðr hann, hvárt honum væri kalt á fótum, ok bað hann eigi rétta of nær eldinum.

“Svá skal vera,” segir Egill, “en eigi verðr mér nú hógstýrt fótunum, er ek sé eigi, ok er of daufligt sjónleysit,”

Þá kvað Egill:

Langt þykki mér.
Ligg einn saman
karl afgamall,
án konungs vörnum.
Eigum ekkjur
allkaldar tvær,
en þær konur
þurfu blossa.

Þat var á dögum Hákonar ins ríka öndverðum, þá var Egill Skalla-Grímsson á níunda tigi, ok var hann þá hress maðr fyrir annars sakar en sjónleysis.

Þat var um sumarit, er menn bjuggust til þings, þá beiddi Egill Grím at ríða til þings með honum. Grímr tók því seinliga.

Ok er þau Grímr ok Þórdís töluðust við, þá sagði Grímr henni, hvers Egill hafði beitt. “Vil ek, at þú forvitnist, hvat undir mun búa bæn þessi.”

Þórdís gekk til máls við Egil, frænda sinn. Var þá mest gaman Egils at ræða við hana.

Ok er hon hitti hann, þá spurði hon: “Er þat satt, frændi, er þú vill til þings ríða? Vilda ek, at þú segðir mér, hvat væri í ráðagerð þinni.”

“Ek skal segja þér,” kvað hann, “hvat ek hefi hugsat. Ek ætla at hafa til þings með mér kistur þær tvær, er Aðalsteinn konungr gaf mér, er hvártveggja er full af ensku silfri. Ætla ek at láta bera kisturnar til Lögbergs, þá er þar er fjölmennast. Síðan ætla ek at sá silfrinu, ok þykkir mér undarligt, ef allir skipta vel sín í milli. Ætla ek, at þar myndi vera þá hrundningar eða pústrar, eða bærist at um síðir, at allr þingheimrinn berðist.”

Þórdís segir: “Þetta þykkir mér þjóðráð, ok mun uppi, meðan landit er byggt.”

Síðan gekk Þórdís til tals við Grím ok sagði honum ráðagerð Egils.

“Þat skal aldri verða, at hann komi þessu fram, svá miklum firnum.”

Ok er Egill kom á ræður við Grím um þingferðina, þá talði Grímr þat allt af, ok sat Egill heima um þingit. Eigi líkaði honum þat vel. Var hann heldr ófrýnn.

At Mosfelli var höfð selför, ok var Þórdís í seli um þingit.

Þat var eitt kveld, þá er menn bjuggust til rekkna at Mosfelli, at Egill kallaði til sín þræla tvá, er Grímr átti. Hann bað þá taka sér hest. “Vil ek fara til laugar.” Ok er Egill var búinn, gekk hann út ok hafði með sér silfrkistur sínar. Hann steig á hest, fór síðan ofan eftir túninu fyrir brekku þá, er þar verðr, er menn sá síðast.

En um morgininn, er menn risu upp, þá sá þeir, at Egill hvarflaði á holtinu fyrir austan garð ok leiddi eftir sér hestinn. Fara þeir þá til hans ok fluttu hann heim.

En hvárki kom aftr síðan þrælarnir né kisturnar, ok eru þar margar gátur á, hvar Egill hafi fólgit fé sitt. Fyrir austan garð at Mosfelli gengr gil ofan ór fjalli. En þat hefir orðit þar til merkja, at í bráðaþeyjum er þar vatnfall mikit, en eftir þat er vötnin hafa fram fallit, hafa fundizt í gilinu enskir penningar. Geta sumir menn þess, at Egill muni þar fét hafa fólgit. Fyrir neðan tún at Mosfelli eru fen stór ok furðuliga djúp. Hafa þat margir fyrir satt, at Egill muni þar hafa kastat í fé sínu. Fyrir sunnan ána eru laugar ok þar skammt frá jarðholur stórar, ok geta þess sumir, at Egill mundi þar hafa fólgit fé sitt, því at þangat er oftliga sénn haugaeldr. Egill sagði, at hann hefði drepit þræla Gríms, ok svá þat, at hann hafði fé sitt fólgit, en þat sagði hann engum manni, hvar hann hefði fólgit.

Egill tók sótt eftir um haustit, þá er hann leiddi til bana. En er hann var andaðr, þá lét Grímr færa Egil í klæði góð. Síðan lét hann flytja hann ofan í Tjaldanes ok gera þar haug, ok var Egill þar í lagðr ok vápn hans ok klæði.